Zastosowanie żużli wielkopiecowych

Żużel wielkopiecowy stanowi produkt uboczny. Powstaje w trakcie wytapiania w wielkim piecu rudy żelaza na surówkę do produkcji. Teoretycznie można uznać żużel wielkopiecowy za odpad, jednakże w praktyce znajduje on bardzo szerokie zastosowanie w budownictwie.

 

Proces wytwarzania żużli wielkopiecowych

Żużel wielkopiecowy powstaje w wyniku otrzymywania z rudy żelaza, topnika i koksu tzw. surówki, która następnie przeznaczona jest do zastosowania w produkcji stali i żeliwa. Piec, który jest wykorzystywany do tego celu, cechuje się kształtem wydętego cylindra. Jego wysokość dochodzi do ok. 30 metrów, a średnica wynosi ok. 8 metrów. Wyposażony jest w dwa zawory — jeden z nich przeznaczony jest do odprowadzania głównego produktu obróbki cieplnej powstałych z żelaza, topnika i koksu (ciekła surówka), drugi natomiast odprowadza zbierający się na powierzchni surówki ciekły żużel.

Proces powstawania żużlu wielkopiecowego jest dość złożony. W rudzie oprócz czystego żelaza znajdują się też inne pierwiastki oraz związki mineralne, które stanowią skałę płonną, wydzielającą się pod wpływem procesu spalania rudy. W celu przyspieszenia tego procesu używa się topnika (najczęściej skały wapiennej lub dolomitowej). Topnik ułatwia wydzielenie się skały płonnej z rudy, a następnie łączy z nią. Właśnie w ten sposób powstaje żużel.

Po opuszczeniu pieca i schłodzeniu uzyskuje on formę chropowatej, kruchej skały o szarym kolorze. Następnie jest kruszony na drobne okruchy o ostrych krawędziach i jednolitym kształcie i wielkości. W procesie kruszenia odzyskiwane są także skrzepy żelaza. Podczas produkcji tony surówki można pozyskać nawet 400 kg kruszywa żużlowego.

 

walec na drodze

Zastosowanie żużlu wielkopiecowego

Żużel wielkopiecowy cechuje się wysoką odpornością na ogień, wysokie i niskie temperatury. Wykazuje też bardzo dobre właściwości izolacyjne. W porównaniu do kruszyw naturalnych jest lżejszy i lepiej absorbuje wodę. Z tego też powodu znajduje szerokie zastosowanie w budownictwie. Stosowany jest zarówno jako surowiec do produkcji cementy, zapraw murarskich, cegieł żużlowych, jak i materiał do budowy dróg i autostrad.