Zastosowanie żużli wielkopiecowych
- Szczegóły
Żużel wielkopiecowy stanowi produkt uboczny. Powstaje w trakcie wytapiania w wielkim piecu rudy żelaza na surówkę do produkcji. Teoretycznie można uznać żużel wielkopiecowy za odpad, jednakże w praktyce znajduje on bardzo szerokie zastosowanie w budownictwie.
Proces wytwarzania żużli wielkopiecowych
Żużel wielkopiecowy powstaje w wyniku otrzymywania z rudy żelaza, topnika i koksu tzw. surówki, która następnie przeznaczona jest do zastosowania w produkcji stali i żeliwa. Piec, który jest wykorzystywany do tego celu, cechuje się kształtem wydętego cylindra. Jego wysokość dochodzi do ok. 30 metrów, a średnica wynosi ok. 8 metrów. Wyposażony jest w dwa zawory — jeden z nich przeznaczony jest do odprowadzania głównego produktu obróbki cieplnej powstałych z żelaza, topnika i koksu (ciekła surówka), drugi natomiast odprowadza zbierający się na powierzchni surówki ciekły żużel.
Proces powstawania żużlu wielkopiecowego jest dość złożony. W rudzie oprócz czystego żelaza znajdują się też inne pierwiastki oraz związki mineralne, które stanowią skałę płonną, wydzielającą się pod wpływem procesu spalania rudy. W celu przyspieszenia tego procesu używa się topnika (najczęściej skały wapiennej lub dolomitowej). Topnik ułatwia wydzielenie się skały płonnej z rudy, a następnie łączy z nią. Właśnie w ten sposób powstaje żużel.
Po opuszczeniu pieca i schłodzeniu uzyskuje on formę chropowatej, kruchej skały o szarym kolorze. Następnie jest kruszony na drobne okruchy o ostrych krawędziach i jednolitym kształcie i wielkości. W procesie kruszenia odzyskiwane są także skrzepy żelaza. Podczas produkcji tony surówki można pozyskać nawet 400 kg kruszywa żużlowego.
Zastosowanie żużlu wielkopiecowego
Żużel wielkopiecowy cechuje się wysoką odpornością na ogień, wysokie i niskie temperatury. Wykazuje też bardzo dobre właściwości izolacyjne. W porównaniu do kruszyw naturalnych jest lżejszy i lepiej absorbuje wodę. Z tego też powodu znajduje szerokie zastosowanie w budownictwie. Stosowany jest zarówno jako surowiec do produkcji cementy, zapraw murarskich, cegieł żużlowych, jak i materiał do budowy dróg i autostrad.